I nie tylko on, bo na muralu stworzonym na budynku Liceum Ogólnokształcące w Dąbrowie Białostockiej, towarzyszą mu jeszcze dwaj bohaterowie – Generał Edward Józef Godlewski i Danuta Siedzikówna, pseudonim Inka
Jak powiedział Piotr Rećko, Starosta Sokólski, ta wizualizacja została stworzona głównie dla młodzieży dąbrowskiego ZS, żeby przypominać im o tym, jak ważny jest patriotyzm i walka o wolną Ojczyznę.
– To wizualny przekaz, który wiąże się z duchem narodu i z tym, co najważniejsze, czyli patriotyzmem. Ten mural z wybitnymi postaciami ma służyć promowaniu postaw patriotycznych i pokazaniu jak bardzo Powiat Sokólski jest dumny z tych ludzi (…) To opowieść o wybitnych osobach zasłużonych dla Polski, którym zawdzięczamy wolną Ojczyznę. Nazwaliśmy ten cykl „Naszą drogą do wolności”– wyjaśnił gospodarz Powiatu Sokólskiego.
Podkreślił, że musimy być dumni z poczynań osób, z których każda stanęła w obronie naszej Ojczyzny i poświęciła za nią życie.
Pomysł na stworzenie cyklu malowideł ściennych na budynkach Powiatu Sokólskiego, pod hasłem „Nasza droga do wolności”, kiełkował od kilku lat. Odsłonięty właśnie mural inauguruje początek realizacji tej inicjatywy.
A w jakich okolicznościach zrodziła się ta myśl?
Wiele wieczorów Starosta Piotr Rećko, w towarzystwie Sekretarza Stanu Dariusza Piontkowskiego, Senatora Mariusza Gromko i innych osób, spędził z wizytą w domu państwa Kraszewskich z Łubianki. Jak podkreśla Starosta, jest to bardzo patriotyczna rodzina z powiatu sokólskiego. Goście rozmawiali o historii, dzielili się wspomnieniami swoimi i zasłyszanymi od przodków, debatowali przy tym o wielu sprawach ważnych dla przyszłości Polski. Spotkania te uświetniał Mateusz Kraszewski, syn gospodarzy, śpiewający pieśni patriotyczne przy akompaniamencie gitary. I właśnie te piosenki stały się inspiracją dla Piotra Rećko do stworzenia serii murali patriotycznych. A szczególnie jedna z nich autorstwa Jana Kołakowskiego pod tytułem „Przysięga”, której refren brzmi:
Lecz przysięgaliśmy na orła i na krzyż
Na dwa kolory, te najświętsze w Polsce barwy
Na czystą biel i na gorącą czerwień krwi
Na wolność żywych i na wieczną chwałę zmarłych
– Tak powstał pomysł na stworzenie tego muralu. Musiał być orzeł, który tutaj wychodzi jakby z popiołów, mgły, zawirowań dziejowych i krwi, która została przelana przez naszych bohaterów. Musiał być wilk, bo jest symbolem żołnierzy wyklętych. Natomiast kiedy rozmawiamy o Generale Suliku, nie sposób, nie słyszeć pieśni „Czerwone maki na Monte Cassino” i przywołać w pamięci tego wzgórza i Polskiego Cmentarza Wojennego w „Dolinie Śmierci”. (…) Jest tu też Matka Boska Jazłowiecka na którą 14 Pułk Ułanów Jazłowieckich przysięgał, że będzie walczył do końca. Wśród nich był właśnie Generał Godlewski – o symbolach na dąbrowskim muralu opowiadał Starosta Sokólski.
Szkoły wybrali właśnie po to, żeby tymi muralami uczyć. Aby miały one wartość edukacyjną i promowały postawy patriotyczne, związane z obroną Ojczyzny.
Realizacja zadania nie byłaby możliwa, gdyby nie wniosek złożony przez Towarzystwo Ziemia Sokólska przy pomocy Powiatu Sokólskiego na konkurs ogłoszony przez Ministerstwo Obrony Narodowej w ramach programu „Mur, ale historia Wojska Polskiego”.
Projektantem i głównym autorem tego dzieła był artysta Andrei Filipovich, który wspólnie z Jakubem Horoszem i Patrycją Anastazją Zalewską wykonali mural na budynku dąbrowskiej placówki. Pomogła w tym również dwójka uczniów tamtejszej szkoły, Diana Polewko i Szymon Ziental. Poświęcili temu zadaniu mnóstwo czasu, ale właśnie dzięki temu i ich ogromnemu talentowi możemy podziwiać jeden z pierwszych w powiecie sokólskim murali.
Obecny na uroczystości Dariusz Piontkowski, Sekretarz Stanu w MEiN zaakcentował w swojej wypowiedzi, że szkołą to nie tylko nauka, ale i wychowanie młodego człowieka. Na dobrego obywatela i patriotę.
– Ale aby było to możliwe potrzebna jest między innymi znajomość historii. I wierzę, że w tej właśnie szkole sięgacie nie tylko do tej wielkiej historii, ale i do naszej, regionalnej – zaznaczył.
Podziękował tym samym Staroście Sokólskiemu za to, że tworząc ten mural pomyśleli o postaciach, które związane są nie tylko z wielkimi wydarzeniami, ale także wywodzą się z tego regionu. Dodał, że o Ince słyszał każdy, ale pozostałe dwie postacie pomimo, że bardzo zasłużone i znane, to dziś trochę już zapomniane.
– Warto o nich pamiętać, bo symbolizują postawy Polaków, które były bardzo istotne w okresie II wojny światowej i po jej zakończeniu. Bo to oni oddawali swoje życie, przelewali krew po to, żeby móc wrócić do wolnej Ojczyzny. Im się wtedy niestety nie udało, ale ich zachowanie i postawy ukształtowały pokolenia kolejnych Polaków. A my dziś możemy odwoływać się do ich czynów i pamiętać, że ojczyzna może wymagać także od nas – kontynuował minister.
Podkreślił tym samym, że w obecnych czasach każdy musi być patriotą, bo bez tego państwo polskie nie przetrwa. I każdy musi być świadomy tego, że nawet nie za kilka a kilkanaście czy kilkadziesiąt lat osoby z dąbrowskiego muralu będą nadal bohaterami.
Do istoty patriotyzmu odniósł się w swojej wypowiedzi także Artur Gajlewicz, Burmistrz Dąbrowy Białostockiej twierdząc, że tego rodzaju inwestycje będą uczyć młode pokolenia miłości do Ojczyzny.
– Dąbrowa Białostocka w pewnym sensie zaczyna odradzać się z popiołów właśnie dzięki takim muralom, dzięki pokazywaniu symboli narodowych ukazujących bohaterów naszego regionu- mówił.
Aby nie powielać słów przedmówców, obecny na uroczystości Franciszek Górski podziękował i pogratulował w imieniu Podlaskiego Kuratora Oświaty, pomysłu i pięknego wykonania.
– To wartość edukacyjna, wartość wychowawcza i wartość patriotyczna. Niech te osoby będą dla nas wszystkich przykładem, czerpmy z ich dorobku – dodał.
Słowa uznania, szczególnie w stronę wykonawców przekazała Angelina Aluszyk, Wiceprezes Stowarzyszenia Ziemia Sokólska. Pogratulowała im pięknego dzieła i wyraziła nadzieję na to, że ten mural nie jest ostatnim sfinansowanym przez Ministerstwo Obrony Narodowej. Na ręce artystów złożyła symboliczne podziękowania.
Na zakończenie głos zabrał Jarosław Budnik, Dyrektor Liceum Ogólnokształcące w Dąbrowie Białostockiej. Przypomniał, że to jest już kolejny mural, który powstał na ścianach placówki. Pierwszy z nich upamiętnia dawną, żydowską społeczność miasteczka. Jego autorem jest Mark Podwal, mieszkający obecnie w Nowym Jorku potomek dąbrowskich żydów. Wyjaśnił też, że trzy postacie z drugiego, odsłoniętego teraz fresku, łączy powiązanie z miejscem, w którym jesteśmy.
– Wszyscy umieszczeni na szkolnej ścianie, zasłużyli, żeby się tam znaleźć, zostać w naszej pamięci. Zasłużyli na to, żeby być dla młodych ludzi, naszych uczniów, przewodnikami w dzisiejszych czasach. Aby promować wartości takie jak Bóg, honor i Ojczyzna. Pokazywać, że zawsze trzeba, w brew wszystkiemu i wszystkim, zachowywać się godnie. Pokazywać, że nawet śmierć nie stanowi końca, a może być nowym początkiem. Cześć i chwała Bohaterom – zakończył gospodarz Zespołu Szkół im. gen. Nikodema Sulika w Dąbrowie Białostockiej.
Uroczystość odsłonięcia i poświecenia muralu uświetnił występ wspomnianego już Mariusza Kraszewskiego oraz uczniów dąbrowskiego ZS.
Wśród gości, oprócz już wymienionych byli także m.in.: ks. Andrzej Horaczy – Dziekan Dekanatu Dąbrowa Białostocka, Jerzy Maciej Kraszewski – Prezes ENEA, Wicestarosta Jerzy Białomyzy, Członkowie Zarządu Powiatu Sokólskiego – Kazimierz Łabieniec i Romuald Gromacki, radni powiatowi – Krzysztof Pawłowski i Jarosław Sulik, Dariusz Lipski – Wiceprezes PPDB w Sokółce, Daniel Supronik – Dyrektor Wydziału Finansowego w Starostwie Powiatowym w Sokółce, Tomasz Tolko – Dyrektor Wydziału Organizacyjnego w tymże starostwie oraz pracownicy urzędu, nauczyciele i uczniowie ZS w Dąbrowie.
Wykonawcy wizualizacji serdecznie dziękują panu Dyrektorowi Jarosławowi Budnikowi, pracownikom szkoły, internatu i stołówki, a także panu Dariuszowi Lipskiemu i całej ekipie Powiatowego Przedsiębiorstwa Drogowo – Budowlanego w Sokółce, za olbrzymie wsparcie i pomoc podczas pracy nad muralem.
Sylwia Matuk, Patrycja Zalewska
Fot. Jarosław Stasiulewicz
#PowiatSokólski#PiotrRećko#StarostaSokólski#muralalehistoriaWojskaPolskiego#MON#DariuszPiontkowski#DąbrowaBiałostocka#Inka#GenerałNikodemSulik#GenerałEdwardJózefGodlewski
